Dobre prognozy dla ruchu czarterowego i lotnisk regionalnych

Dobre prognozy dla ruchu czarterowego i lotnisk regionalnych
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Rynek czarterowych przewozów lotniczych w Polsce jest trzecim, pod względem wielkości, sektorem pasażerskiego transportu powietrznego. Okresowo był jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się w branży.

Ale już w ub. roku wykazał stagnację na poziomie 3,7 mln pasażerów, a ten rok zapowiada się dla branży gorzej.

Można spodziewać się lekkiego spadku liczby pasażerów. Skala ta nie powinna być jednak duża i może wynieść 100-150 tys. (ok. 2,7 - 4 proc. rdr). Zarazem, przy spodziewanej wysokiej dynamice przewozów "tanich" linii lotniczych oraz linii tradycyjnych, udział czarterów znów zmaleje (w ub. r. 12,2 proc.).

Głównym powodem tego spadku będzie zmiana kierunków lotów. Z powodów politycznych i groźby zamachów terrorystycznych, niemal całkowicie wstrzymane zostały wyjazdy turystów do takich popularnych destynacji dla turystów z Polski, jak Tunezja i Egipt.

Choć kierunki te zastąpione zostały dynamicznym wzrostem lotów wakacyjnych do Bułgarii i  Hiszpanii, przy lekkim ożywieniu do Grecji, to kierunki te nie wypełnią powstałej luki.

Zmienia się sytuacja lotnisk w Polsce, obsługujących ruch czarterowy. W tym roku wyraźnie występuje koncentracja obsługi, skupiająca się na sześciu głównych lotniskach, zresztą także niesymetrycznie.

Pomimo tego, wszystkie lotniska regionalne, także te całkiem małe i deficytowe, mają szanse wyjść na prostą w perspektywie 5-8 lat, w związku z prognozowanym dalszym wzrostem ruchu pasażerskiego w Polsce.

To były główne wątki debaty pt. Polski rynek lotniczych przewozów czarterowych, Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

Koniunktura

- Rynek czarterów odczuwa pewne turbulencje – powiedział Artur Tomasik, prezes zarządu Związku Regionalnych Portów Lotniczych i Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego, zarządzającego lotniskiem w Pyrzowicach. – Praktycznie wygasiły się loty do Tunezji i Egiptu, choć otworzyły się na wielką skalę loty do Bułgarii, na Wyspy Kanaryjskie i Grecji.

Po w miarę stabilnym 2015 roku dla segmentu lotów czarterowych (spadek o 0,1 proc.), Katowice zanotowały ogólny wzrost obsłużonych pasażerów (o 14 proc.), w tym w lotach czarterowych.

Jak podkreślił, dla lotniska w Pyrzowicach, obsługa lotów turystycznych jest harde core jego działalności. W ub. roku obsłużono tam 1 mln pasażerów w ruchu czarterowym (łącznie – 3 mln), co stawia je na drugim miejscu w kraju, po centralnym lotnisku w Warszawa im. Chopina (1,5 mln pasażerów „czarterowych”).

Zdaniem Tomasika, zróżnicowana jest sytuacja głównych lotnisk w Polsce, obsługujących ruch czarterowy. Na rynku obserwuje się postępującą konsolidację, tj. przejmowanie oferty biur podróży przez największe lotniska.

- Decydują o tym możliwości lotnisk, w tym bazowania samolotów czarterowych i zdolności ich obsługi, za czym stoją wcześniej zrealizowane inwestycje – mówił Artur Tomasik. – Lotnisko w Katowicach jest np. w stanie obsługiwać już loty transatlantyckie.

W jego ocenie, rynek przewozów czarterowych ma szanse podwoić się w ciągu kilku najbliższych lat. Ale w różnym stopniu w ich obsłudze będą partycypować lotniska, różnie do

tego przygotowane. W 2015 r. z Warszawy przewoźnicy czarterowi latali do 100 miejsc na świecie, z Katowic – do 60, z Poznania – do 38, z Wrocławia – do 32.

- Trudno będzie zastąpić kierunki arabskie innymi, szczególnie, jeżeli ktoś ma ambitne plany wzrostu obsługi ruchu czarterowego, jak my – mówił Mariusz Wiatrowski, prezes zarządu Port Lotniczy Poznań – Ławica, trzeciego w kraju lotniska w tym segmencie.

W ub.roku Ławica odnotowała 15 proc. wzrost obsługi liczby pasażerów czarterowych (łącznie obsłużyła 1,5 mln pasażerów, o 3,8 proc. więcej rdr), dzięki – jak podkreślił – konsolidacji rynku i wzmożonej pracy zarządu portu. Zarządowi portu, przy współpracy operatorów udało się zastąpić spadek przewozów do Egiptu, obsługą większej liczby pasażerów w ruchu do Turcji.

- Ale poza geopolitycznymi uwarunkowaniami, o dynamice popytu na usługi czarterowe decyduje też poziom zamożności Polaków – mówił Wiatrowski. – Polaków nie stać jeszcze, aby dwa razy w roku skorzystali z oferty turystyki zagranicznej, choć paradoksalnie, jest ona alternatywą dla wypoczynku w kraju, którego baza nie jest przygotowane do większej obsługi turystów krajowych i z zagranicy.

Jego zdaniem, stałe połączenia lotnicze z Polski do miejscowości turystycznych nie prędko wyprą sezonowe połączenia czarterowe. Ale już pojawiły się, a ich konkurencyjna cenowo oferta jest atrakcyjna dla osób, które samodzielnie szukają (a nie za pośrednictwem biur podróży) wypoczynku za granicą.

Ocena przewoźnika

Z perspektywy przewoźnika, rynek przewozów czarterowych znajduje się pod wpływem dwóch skrajnych czynników. Przedstawił je Andrzej Kobielski, członek zarządu, dyrektor handlowy Enter Air.

Z jednej strony, decyduje o tym dynamika dochodów rozporządzalnych i ocena ich wzrostu przez konsumentów. W Polsce, dzięki stabilnemu rozwojowi gospodarki, czynnik ten działa pozytywnie i rozkręca wyjazdy za granicę Polaków.

Z drugiej strony, na rynek wpływają czynniki geopolityczne, w tym niestabilna sytuacja w krajach Afryki Północnej.

Skalę problemu pokazuje to, że w 2015 roku Enter Air realizowała ze wszystkich lotnisk w Polsce tygodniowo 37 rejsów do Turcji, a w tym roku – tylko trzy, a licząc rok do roku – jest o 75 proc. mniej lotów. Do Egiptu spółka ta notuje w tym roku 67 proc. spadek, natomiast do Bułgarii – ruch wzrósł trzykrotnie, do Hiszpanii – dwukrotnie, do Grecji – o 10 proc.

- Ogromną zaletą modelu biznesowego naszego segmentu jest duża elastyczność i dostosowanie się do zmian w strukturze popytu – podkreślił Kobielski. – Nie mogą tak działać przewoźnicy niskokosztowi, mający wielomiesięczne wyprzedzenie sprzedaży biletów. Dlatego my jesteśmy w stanie przeformować naszą ofertę i nie notujemy bezwzględnego spadku działalności.

Wiceprezes Enter Air mówił też, że przy pomocy touroperatorów spółka dąży do spłaszczenia sezonowości lotów czarterowych, tj. wydłużenia sezonu. Częściowo już udało się to osiągnąć, rozpoczynając wyloty np. do Bułgarii od połowy maja (w ub. r. – od końca czerwca).

Ocena ekspertów

- Nie zgadzam się z przedstawicielem operatora lotniczego, bowiem przedstawione statystyki nie dotyczą całego rynku – mówił Grzegorz Chmielewski, wiceprezes Polskiej Izby Turystycznej.

Według niego, biura podróży nie odnotowują w tym roku istotnego spadku popytu na wypoczynek w Turcji, wielu touroperatorów notuje wzrost.

- Na popyt duży wpływ odgrywają media – stwierdził Chmielewski. – Każdy zamach, czy katastrofa lotnicza znajduje wielodniowe relacje medialne, wpływając negatywnie i odstraszająco.

Według niego, warto rozwijać czartery wewnątrzkrajowe, np. z południa kraju do Gdańska i Szczecina i odwrotnie, bowiem rośnie popyt na wypoczynek w Polsce.

Prezes PIT podkreślił też, że systematycznie rośnie popyt na wypoczynek w krajach egzotycznych, który to segment nie wykazuje spadku.

Z kolei w ruchu „masowym” barierą jest cena oferty. Z badań PIT wynika, że 34 proc. ankietowanych rozważa w tym roku wyjazd za granicę, o ile cena oferty nie przekroczy 2000 zł. Takie oczekiwania – przy wysokim kursie euro – ograniczają możliwość konwersji tańszych wczasów w Egipcie i Turcji, na rzecz Hiszpanii i Grecji.

- Ważną rolę w kreowaniu rynku turystyki zagranicznej odegra zmiana przepisów i wprowadzenie jeszcze w tym sezonie funduszu ochrony klientów biur podróży – mówił Grzegorz Chmielewski.

W przypadku braku realizacji wycieczki, bankructwa biura turystycznego lub przewoźnika – klienci będą mogli w pełni otrzymać rekompensatę kosztów, a także za przelot powrotny z zagranicy.

Obecnie realizacja pozwów o tego typu odszkodowania ciągną się latami i raczej rzadko dochodzi do pełnego zadośćuczynienia finansowego.

- Nasze analizy wskazują na wyraźnie rosnącą pozycję przewozów czarterowych w ciągu ostatnich 12 lat i dość labilną sytuację w krótszych okresach – mówił Tomasz Dziedzic, Wydział Turystyki i Rekreacji, Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie, Grupa Vistula. – W okresach dwuletnich zdarza się stabilizacja lub nawet niewielki spadek tych przewozów.

Wskazał ona na cztery czynniki sprawcze, mające wpływ na ten segment lotniczy. Oprócz wymienianych spraw bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego, Dziedzic wymienił też: zmiany w cenach paliw, zmiany w kursach walut oraz perspektywy wzrostu gospodarczego kraju rodzimego.

Szacując rynek na podstawie danych po czterech pierwszych miesiącach Tomasz Dziedzic oceniał, że w tym roku można spodziewać się lekkiego spadku liczby pasażerów, korzystających z lotów czarterowych. Ich skala nie powinna być jednak duża i może wynieść 100-150 tys., tj. około 2,7 - 4 proc.

On także potwierdził, że stabilnie rozwija się popyt na loty do krajów egzotycznych. W ub. roku sprzedano ok. 120 tys. miejsc.

Perspektywy lotnisk regionalnych

Grzegorz Chmielewski przytoczył wyniki prognoz zakładających, że w ciągu ok. 10 lat wskaźnik mobilności lotniczej (liczba lotów w roku, przypadająca na 1 mieszkańca) ma szansę podwoić się, w porównaniu do obecnego poziomu 0,8 proc. Oznacza to, że w Polsce odprawianych będzie ok. 60 mln pasażerów rocznie, w tym – prawdopodobnie nadal kilkanaście procent przypadnie na ruch czarterowy.

Podobną opinię wyrazili prezesi obu portów lotniczych.

Prezes Artur Tomasik przypomniał, że w ciągu dekady zmieniła się radykalnie struktura obsługi pasażerów w Polsce. Udział portów regionalnych wzrósł z 45 proc. w 2005 roku, do 65 proc. w ub. r. Przyczyniły się do tego inwestycje, jakie zrealizowali ich właściciele.

Odniósł się on też do popularnej tezy, że w Polsce jest zbyt wiele lotnisk, co powoduje, że na niektórych z nich jest bardzo mały ruch lub okresowo go nie ma (Zielona Góra, Radom).

Zdaniem prezesa Tomasika, wszystkie porty regionalne mają dobrą perspektywę rozwoju, uwzględniając obecny niski wskaźnik lotów samolotami Polaków, perspektywy wzrostu ich mobilności, a także przylotów większej liczby turystów z zagranicy.

- Należy przypominać, że lotniska są tylko narzędziem w realizacji innych celów, jak rozwoju regionalnego i gospodarki krajowej, rozwoju turystyki i podróży biznesowych, wzrostu zatrudnienia w otoczeniu lotnisk – podkreślił prezes Tomasik.

Przypomniał też, że zgodnie z przepisami UE, lotniska – traktowane jako inwestycje o długoletnim horyzoncie zwrotu nakładów – można dotować ze środków publicznych, aż do czasu osiągnięcia rentowności.

Za ten próg przyjmuje się obsługę 1-1,5 mln pasażerów rocznie (w zależności od kraju i miejsca). Wraz ze spodziewanym podwojeniem ruchu lotniczego w Polsce w ciągu dekady, próg rentowności mają szansę osiągnąć wszystkie działające obecnie lotniska regionalne.

Według ocen Mariusza Wiatrowskiego, opóźnione, ale bliskie uruchomienie nowego lotniska w Berlinie nie stanowi zagrożenia m.in. dla lotniska Poznań – Ławica. Jego zdaniem, klienci wybierają jednak ofertę „bliską”, nie korzystają już – jak przed laty – ze specjalnie uruchamianych przez Niemców połączeń autobusowych, dowożących do portów lotniczych w Berlinie. W dodatku, nowe lotnisko w istocie skonsoliduje trzy działające (do niedawna) porty lotnicze w Berlinie, a rozwój będą opierać jednak głównie w oparciu o ofertę narodowego przewoźnika (Lufthansa).

×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Dobre prognozy dla ruchu czarterowego i lotnisk regionalnych

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!