Przedsiębiorstwo PKP Cargo SA jest liderem kolejowych przewozów towarowych w Polsce1. Natomiast w Europie jest jednym z największych przewoźników w tym segmencie transportu, tj. zajmuje piąte miejsce po kolejach rosyjskich, niemieckich, ukraińskich oraz białoruskich i drugie spośród krajów Unii Europejskiej po DB AG (Niemcy) w realizacji przewozów kolejowych, w odniesieniu do masy towarowej za trzy kwartały roku 2010. Jednocześnie w skali pracy przewozowej omawiana spółka także zajmuje piąte miejsce w Europie, po RŻD (Rosja), UZ (Ukraina), DB AG (Niemcy) i BC (Białoruś) oraz odpowiednio drugie miejsce spośród krajów UE po kolejach niemieckich [por. UIC, 2011].
Park wagonowy PKP Cargo SA
Podczas dotychczasowej działalności spółka dysponowała odpowiednim potencjałem technicznym w postaci wagonów o rodzaju węglarek budowy normalnej i budowy specjalnej, wagonów krytych budowy normalnej i budowy specjalnej, platform na osiach budowy normalnej i na wózkach budowy normalnej oraz na wózkach budowy specjalnej, wagonów z otwieranym dachem, wagonów specjalnych i cystern. Wielkość posiadanego parku wagonów PKP Cargo SA na przełomie omawianego okresu pokazuje rysunek 1.
PKP Cargo SA w ówczesnym czasie posiadało 10 rodzajów i 103 serie wagonów, spośród których można wyróżnić3:
- 45 serii węglarek,
- 22 serie wagonów krytych,
- 22 serie platform,
- 7 serii wagonów specjalnych,
- 4 serie cystern,
- 3 serie wagonów z otwieranym dachem [por. PKP Cargo SA, 2008].
W omawianym okresie swojej działalności spółka prowadziła gospodarkę utrzymania posiadanego taboru zarówno przez poszczególne jej zakłady4, spółki zależne5 oraz spółki, w których użytkuje udziały będące własnością PKP SA6 i w systemie zleconym. Tym samym naprawy okresowe wagonów w Grupie Kapitałowej PKP Cargo SA w latach 2002-2008 były realizowane we własnym zakresie na poziomie 56,2% na koniec roku 2008, przy 2,5% napraw tego typu na koniec 2002. Następnie w roku 2009 przeprowadzono gruntowną optymalizację swojej infrastruktury i analizę możliwości naprawczych taboru w stosunku do obecnych potrzeb handlowych, tworząc nowe miejsca ich utrzymania, tj. PKP Cargo Tabor Czerwieńsk Sp. z o.o., PKP Cargo Wagon Szczecin Sp. z o.o., PKP Cargo Tabor Ostrów Wielkopolski oraz PKP Cargo Tabor Karsznice Sp. z o.o. Przeprowadzone zmiany zaowocowały tym, że ww. roku naprawy okresowe wagonów były realizowane w 18 punktach napraw spółki oraz w dziesięciu spółkach córkach na poziomie 94,9% ogółu wykonanych ww. napraw w 2009 r. [por. Roman S., 2011].
Następnie w roku 2010 powstała jeszcze jedna spółka córka w Tczewie7, co w efekcie końcowym pozwoliło PKP Cargo SA na koniec tego roku wykonać naprawy okresowe posiadanych wagonów we własnym zakresie na poziomie 100% [por. PKP SA, 2002-2011].
Inwestycje PKP Cargo SA w sferze taboru wagonowego
Nowe wyzwania, jakie niesie transport XXI wieku, spowodowały, że omawiana spółka rozpoczęła od roku 2005 intensywny proces zakupu, modernizacji, a także przebudowy i odbudowy oraz leasingu wagonów dla podniesienia swojego stopnia konkurencyjności na rynku przewozów towarowych. Proces ten był przeprowadzony w okresie 2005-2010 i wyglądał następująco: 2005
- zakup 410 wagonów węglarek budowy normalnej serii Eaos i 230 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie TABOR SZYNOWY Opole SA,
- zakup 35 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie FABRYKA WAGONÓW GNIEWCZYNA S.A.,
- zakup 58 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie ZNTK Ostrów,
- przebudowa 79 wagonów pod przewozy ciężkiej techniki wojskowej w firmie ZNTK Łapy,
- przebudowa 200 wagonów na wagony serii Fas 443V(a) w firmie PESA Bydgoszcz SA,
- odbudowa 50 wagonów serii Eaos 401W w firmie ZNTK Ostrów,
- odbudowa 6 wagonów serii Eaos 401W w firmie WAGREM Sp. z o.o. Kluczbork,
- modernizacja 240 wagonów serii Fals 448V w firmie ZNTK Łapy,
- modernizacja 250 wagonów serii Fals 448V w firmie ZNTK Ostrów.
- zakup 380 wagonów węglarek budowy normalnej serii Eaos i 56 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie TABOR SZYNOWY Opole SA,
- wykup 100 wagonów serii Hbbillns po leasingu,
- przebudowa 17 wagonów serii Gbs na wagony serii Hb oraz 1 wagonu serii Smms na wagon pod przewóz ciężkiej techniki wojskowej w firmie ZNTK Łapy,
- przebudowa 40 wagonów serii Smms na wagony serii Fas 443V(a) w firmie PESA Bydgoszcz SA,
- odbudowa 84 wagonów węglarek serii Eaos - 401W, 408W i 409W w firmie ZNTK Ostrów,
- przystosowanie 23 wagonów serii Hais 412K do przewozu papieru w belach w firmie ZNTK Łapy.
- zakup 456 wagonów węglarek budowy normalnej serii Eaos i 105 wagonów węglarek budowy specjalnej w wersji samowyładowczej w firmie TABOR SZYNOWY Opole SA,
- przebudowa 45 wagonów serii Gbs na wagony serii Hb w firmie ZNTK Łapy,
- przebudowa 30 wagonów serii Smms na wagony serii Fas w firmie PESA Bydgoszcz SA,
- odbudowa 945 wagonów węglarek budowy normalnej rodzaju E - 401W, 408W i 409W w firmie ZNTK Łapy,
- przystosowanie 140 wagonów serii Smms do przewozu blachy w kręgach w firmie FABRYKA WAGONÓW GNIEWCZYNA SA,
- modernizacja układu hamulcowego 57 wagonów serii Samms w firmie ZNTK Łapy.
- leasing 358 wagonów węglarek budowy normalnej serii Ea i 215 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie TABOR SZYNOWY Opole SA,
- leasing 50 wagonów węglarek budowy normalnej serii Ea w firmie FABRYKA WAGONÓW GNIEWCZYNA SA,
- leasing 35 wagonów platform czteroosiowych do przewozu kontenerów serii Sg(n)s w firmie EKK WAGON Ostrów,
- przebudowa 215 wagonów serii Smms na wagony serii Simms w firmie FABRYKA WAGONÓW GNIEWCZYNA SA,
- przebudowa 58 wagonów serii Gbs na wagony serii Hbikklls w firmie ZNTK Łapy,
- przebudowa 15 wagonów serii Smms na wagony serii Fas (dumpcar) w firmie PESA Bydgoszcz SA,
- przystosowanie 162 wagonów serii Smms do przewozu blachy w kręgach, w tym zabudowa stelaży do przewozu blachy w kręgach na 72 wagonach w firmie FABRYKA WAGONÓW GNIEWCZYNA SA,
- odbudowa 139 wagonów węglarek w firmie EKK WAGON Ostrów,
- odbudowa 74 wagonów węglarek w firmie ZNTK Oława,
- modernizacja układu hamulcowego w 93 wagonach serii Samms, połączona z przystosowaniem 30 w/w wagonów do przewozu blachy w kręgach w firmie ZNTK Łapy.
- leasing 80 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie TABOR SZYNOWY Opole SA,
- leasing 25 wagonów platform czteroosiowych do przewozu kontenerów serii Sg(n)s w firmie EKK WAGON Ostrów,
- przebudowa 95 wagonówserii Smms typu 426Z na wagony serii Fas (dumpcar) typu 443Va w firmie PESA Bydgoszcz SA,
- wykonanie modernizacji zawieszenia klap rozładunkowych w 86 wagonach serii Fals typu WAP w firmie EKK WAGON Ostrów.
- leasing 180 wagonów węglarek budowy specjalnej serii Falns w firmie TABOR SZYNOWY Opole SA,
- leasing 70 wagonów platform do przewozu kontenerów serii Sggmrss w firmie EKK WAGON Ostrów.
Problemy, jakie dotknęły polski transport kolejowy ładunków w latach 2001-2010, wynikały ze słabości ekonomiczno-organizacyjnej i problemów technicznych, z którymi borykał się ten sektor polskiej gospodarki w omawianym okresie. Zaistniała sytuacja nie ominęła również omawianej spółki, jednak PKP Cargo SA w właściwy sposób nie patrząc na problemy, z jakimi się styka, potrafiła wyjść obronną ręką zarówno z przeprowadzanego procesu jej restrukturyzacji, jak i faktu zaistnienia kryzysu światowego w gospodarce na przełomie lat 2008-2010. Efektem tego było znaczne zmniejszenie ogólnego ilostanu użytkowanych wagonów towarowych w roku 2010 o 30,17% w stosunku do roku 2001. Tym samym w omawianym okresie potencjał PKP Cargo SA z poziomu 79,1% ogólnego ilostanu wagonów towarowych w Polsce zmalał do 67,9%, tendencje zachodzące w tej sferze na polskim rynku transportowym ilustruje rys. 2.
Takie podejście do sprawy ukazuje, że PKP Cargo SA, podejmując decyzję o zmniejszeniu ilostanu posiadanych wagonów towarowych, potrafi je w coraz bardziej efektywny sposób wykorzystać. Wykładnikiem tego są jej poczynania w tej dziedzinie, które wykazują, że ilość posiadanego taboru do wielkości masy przewiezionej w danym roku oscyluje na poziomie 0,6 w latach 2003-2008 i w roku 2010.
Skłania to do wniosku, że ilość ta wydaje się być optymalna w tamtym okresie. W konsekwencji dalszych działań, przy założeniu, że omawiana spółka będzie chciała przewozić masę towarową ze swoich szczytowych lat, powinna ona swój park wagonowy w przyszłości wzmocnić o nowy tabor na poziomie około 1,5 tys. wagonów. Wtedy też ww. współczynnik mógłby wynieść 0,5, co byłoby miarą sukcesu i obrazem właściwie funkcjonującego podmiotu gospodarczego w obecnych realiach polskiego rynku transportowego przewozów towarowych8.
[...]
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Zasoby wagonowe. PKP Cargo SA w okresie 2001-2010.