Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego coraz bliżej

Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego coraz bliżej
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Zarząd spółki Centralny Port Komunikacyjny, który za ponad 30 mld zł ma budować w Polsce megalotnisko, rozpoczął proces uzgodnień strategicznych z partnerami branżowymi. Zaprezentowano wstępny model tzw. infrastruktury airside (w tym układ pasów startowych). Ważną sprawą będzie ostateczny podział zadań inwestycyjnych między CPK a PKP PLK. Powinno się to się stać w najbliższych tygodniach. Szeroko na ten temat będziemy mówić podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

  • Spółka Centralny Port Komunikacyjny rozpoczęła proces uzgodnień strategicznych z partnerami branżowymi. Podczas inauguracyjnego spotkania, w którym wzięło udział ponad 60 przedstawicieli firm i instytucji zainteresowanych projektem, inwestor CPK przedstawił założenia koncepcji planowanego portu.
  • Inwestycji lotniskowej towarzyszyć ma budowa ok. 1,6 tys. km nowych linii kolejowych. Wśród nich odcinki długości ok. 140 km są określane jako tzw. etap zero, który powinien być gotowy przed uzyskaniem przez port lotniczy zdolności operacyjnej, czyli - przed 2027 r.
  • Zdaniem ekspertów, CPK to inwestycja, która ma swoje uzasadnienie ekonomiczne, a w długim horyzoncie zwróci się z nawiązką. Dane statystyczne wskazują, że duże porty lotnicze mają znaczący udział w tworzeniu PKB i miejsc pracy w otoczeniu.
  • Według szacunków Ministerstwa Infrastruktury, powstanie CPK może zapewnić wzrost przychodów budżetowych w wysokości co najmniej 2,4 mld zł rocznie oraz kolejne 4,7 mld zł z tytułu zwiększenia PKB.

Wielki projekt infrastrukturalny, który radykalnie zmieni układ transportu lotniczego i kolejowego w Polsce, czyli Centralny Port Komunikacyjny, będzie ważnym tematem  Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.

W szczególności będą mu poświęcone dwie sesje, które odbędą się 13 maja.

Pierwsza zatytułowana jest „CPK - stan przygotowań i oczekiwania”, druga „CPK - czy ta inwestycja się zwróci?” W obu udział weźmie Mikołaj Wild, pełnomocnik rządu ds. CPK, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, i p.o. prezesa spółki celowej CPK - Piotr Malepszak, ale także m.in. szefowie: PAŻP, PKP Polskich Linii Kolejowych, PLL LOT, PPL, Polskiego Holdingu Hotelowego czy British Aviation Group.

10 głównych zdań


Przypomnijmy też, że wśród 10 głównych zadań, jakie wyznaczył na 2019 r. zarząd spółki CPK, jest m.in. zlecenie przygotowania planu generalnego lotniska (masterplanu), opracowanie Programu Wieloletniego dla portu, który uściśli planowane nakłady inwestycyjne, łącznie z tzw. komponentami i koniecznym wkładem budżetu państwa oraz przedstawi go do zatwierdzenia Radzie Ministrów. W tym roku wybrany też zostanie doradca strategiczno-techniczny inwestycji.

Ważnym elementem, który musi zostać przyjęty w najbliższych tygodniach, jest uzgodnienie ostatecznej wersji podziału zadań inwestycyjnych między spółką CPK a PKP PLK, obejmujące komponent kolejowy, czyli - budowę 10 nowych linii „szprych” do lotniska.

Jak dowiedzieliśmy się w biurze prasowym CPK, będzie to istotny element wspomnianego Programu Wieloletniego CPK.

Patrz też: Centralny Port Komunikacyjny. Powstanie program inwestycji i wydatków

Co już w tym roku?


W lutym tego roku zawiązała się Rada Społeczna projektu CPK. Tworzą ją przedstawiciele gmin Baranów, Teresin i Wiskitki, na terenie których planowana jest budowa. Rady tych gmin przyjęły - jednogłośnie - podobnej treści uchwały w sprawie współdziałania.

Załącznikiem do uchwał był regulamin Rady Społecznej, którego treść została wypracowana podczas dialogu między pełnomocnikiem ds. CPK, zarządem CPK a przedstawicielami samorządów i organizacji pozarządowych z trzech gmin.

Rada Społeczna będzie doradzać pełnomocnikowi rządu ds. CPK Mikołajowi Wildowi i spółce celowej CPK w sprawach istotnych dla społeczności lokalnych, m.in. sposobu pozyskiwania nieruchomości pod budowę portu. Rada pomoże w prowadzeniu dialogu ze społecznościami lokalnymi najpierw na etapie przygotowań, a potem także w trakcie realizacji inwestycji.

W kwietniu zarząd spółki CPK rozpoczął proces uzgodnień strategicznych z partnerami branżowymi. Podczas inauguracyjnego spotkania wzięło udział ponad 60 przedstawicieli firm i instytucji zainteresowanych projektem.

Wśród nich były m.in. osoby reprezentujące: PLL LOT, Radę Przedstawicieli Linii Lotniczych w Polsce, Polską Agencję Żeglugi Powietrznej, Pocztę Polską, Orlen, LOTOS, PERN, Straż Graniczną, LOT AMS, LS Airport Services, LS Technics, Welcome Airport Services, Krajową Administrację Skarbową, Polski Holding Hotelowy, Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, FedEx, DHL, UPS i TNT Express.

Podczas tego inauguracyjnego spotkania spółka CPK zaprezentowała wstępny model tzw. infrastruktury airside (część lotniska dostępna pasażerom po odprawie). Obejmuje on układ dwu równoległych dróg startowych (w I etapie inwestycji; w zależności od zapotrzebowania, ich liczba może wzrosnąć do czterech) oraz dróg kołowania i płyt postojowych.

Wśród elementów infrastruktury znalazły się np. terminale: pasażerski, cargo i general aviation, stacja kolejowa zintegrowana z terminalem pasażerskim oraz parkingi i drogi wewnętrzne.

Definicja „portu lotniczego” uwzględnia też m.in. infrastrukturę utrzymania technicznego, paliwową, odladzania samolotów, Lotniskowej Straży Pożarnej, utrzymania pojazdów, a także przyłącza: energetyczne, gazowe i kanalizacyjne.

Efekty rozmów z interesariuszami będą punktem wyjścia do zaplanowanego na ten rok zlecenia opracowania planu generalnego (masterplanu).

Komponent kolejowy - budowa szprych

W tygodniach należy liczyć na uzgodnienie ostatecznej wersji podziału zadań inwestycyjnych między CPK a PKP PLK.

Jak wynika z dotychczasowych ustaleń stron (z udziałem Ministerstwa Infrastruktury), inwestycji lotniskowej towarzyszyć ma budowa ok. 1,6 tys. km nowych linii, prowadzących z 10 kierunków do CPK i Warszawy, do realizacji do 2040 r.

Wśród nich odcinki długości ok. 140 km są określane jako tzw. etap zero, który powinien być gotowy przed uzyskaniem przez port zdolności operacyjnej, czyli - przed 2027 r.

Etap zero obejmuje budowę nowej linii kolejowej Warszawa - CPK - Łódź Fabryczna. Pokrywa się on z pierwszym odcinkiem, wstrzymanego do realizacji w 2012 r., projektu Kolei Dużych Prędkości (w układzie Y - do Poznania i Wrocławia). W rejonie Baranowa powstanie węzeł, którego częścią będą łączniki między CPK a istniejącymi liniami: nr 1 i 4 (Warszawa - Grodzisk Maz. - Łódź z odbiciem CMK w stronę Katowic) oraz nr 3 (Warszawa - Kutno - Poznań).

Docelowo na potrzeby programu CPK zostanie zbudowana m.in. linia CMK Północ, czyli przedłużenie Centralnej Magistrali Kolejowej z rejonu Żyrardowa do CPK, a dalej w kierunku Płocka, Włocławka, Grudziądza i Trójmiasta.

Układ „szprych” ma zapewnić dojazd pociągiem do centralnego nie dłużej niż 2 godz. W zasięgu tej sieci znajdą się największe miasta w kraju (poza Szczecinem, do którego z racji odległości kolej ma docierać w czasie 3 godz. 15 minut). Założenia te są przyjęte wstępnie dla pociągów jeżdżących z prędkością do 250 km/godz.

Dogodnym dojazdem do CPK objęte będą także przygraniczne obszary: Czech, Słowacji, Ukrainy, Białorusi, Litwy i obwodu kaliningradzkiego.

Każda ze „szprych” składać się będzie z nowych odcinków sieci oraz z wyremontowanych lub zmodernizowanych fragmentów istniejącej infrastruktury. To jest właśnie przedmiotem podziału zadań inwestycyjnych między spółkami: CPK i PLK.

Ich przedstawiciele podkreślają, że dzięki realizacji programu CPK na kolejowej mapie Polski pojawią się miasta, do których dziś nie da się dojechać pociągiem, np. m.in. Jastrzębie-Zdrój, Tomaszów Lubelski, Końskie, Busko-Zdrój, Dąbrowa Tarnowska i Węgorzewo. Linie dużych prędkości i „szprychy” prowadzące do CPK pozwolą uzyskać większą spójność sieci i umożliwić jej pełne wykorzystanie.

Znaczenie inwestycji

Wyniki z 2018 roku dotyczące ruchu lotniczego w Polsce (przez krajowe porty w 2018 roku przewinęło się ponad 46 mln pasażerów, o 15 proc. więcej niż w 2017 r.), wieloletni trend jego wzrostu, ok. trzy razy szybszy niż w Europie (tylko od 2015 r. odprawy pasażerów wzrosły w Polsce o 53 proc.) oraz dobre prognozy dla globalnego ruchu lotniczego, z każdym miesiącem potwierdzają celowość budowy CPK.

Wskazuje na to także ostatnia analiza PwC „Prognozy dla rynku lotniczego 2019”.  Według niej, w 2019 r. liczba pasażerów na polskich lotniskach może wzrosnąć nawet o 10,5 proc., co oznacza, że porty obsłużą ponad 50 mln osób.

Zakładając ostrożnie, że co roku odprawianych będzie po 5 mln więcej (w okresie 2004-17 CAGR wynosił 12,4 proc.), w połowie przyszłej dekady odprawionych będzie w Polsce ok. 80 mln pasażerów. Przy zachowaniu obecnej struktury, ponad 40 proc. przypadnie na Lotnisko Chopina, czyli – ponad 32 mln.


Zdaniem ekspertów PwC budowa dużego hubu pod Warszawą jest więc uzasadniona właśnie dynamiką wzrostu polskiego rynku lotniczego oraz ograniczonymi możliwościami, jakimi obecnie dysponują lotniska na Okęciu i w Modlinie.

Patrz też: Coraz większy ruch na polskim niebie. CPK coraz bardziej uzasadnione

Jak podaje PPL, zarządca portu Chopin, już obecnie w sezonie letnim jest prawie wykorzystana dobowa przepustowość środowiskowa (600 startów i lądowań samolotów) oraz godzinowa zdolność operacyjna (42). Parametry te mają nieco poprawić planowane przez PPL inwestycje w porcie, ale wystarczą one na kilka lat i to pod warunkiem, że część ruchu (czarterowego, tanich linii) zostanie przeniesione na inne lotniska - zapewne w Radomiu i Modlinie.

Co z CPK będzie miała gospodarka?

Nie tylko pełnomocnik rządu ds. budowy CPK Mikołaj Wild i zarząd spółki celowej, ale i niezależni analitycy i eksperci podkreślają, że CPK to inwestycja, która ma swoje uzasadnienie ekonomiczne, w długim horyzoncie zwróci się z nawiązką. Wiąże się to z modelem funkcjonowania CPK, jako portu przesiadkowego (tranzytowego).

W takim modelu zyski czerpią nie tylko zarządcy portów i przewoźnicy, ale też setki firm zlokalizowanych w promieniu ok. 200 km wokół hubów.

Dzięki planom budowy CPK Polska ma wreszcie okazję, żeby wykorzystać swoje położenie geograficzne i boom na rynku lotnictwa pasażerskiego, w szczególności w dynamicznie rosnącym regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

I tak np. według danych IATA (Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych), 10-procentowy wzrost mobilności społeczeństwa powoduje 0,5 proc. wzrostu PKB kraju oraz dodatkowo długoterminowy wzrost produktywności pracowników o 0,07 proc. rocznie.

Dane statystyczne wskazują, że duże porty lotnicze mają znaczący udział w tworzeniu PKB. Np. paryski port De Gaulle’a (odprawił 72 mln pasażerów w 2018 r.) zapewnia 195 tys. miejsc pracy i dodatkowe 17 mld euro do PKB Francji. Lotnisko Madryt Barajas (58 mln pasażerów) zapewnia pracę 300 tys. pracownikom i wkład w PKB Hiszpanii ok. 15,2 mld euro.

Zwiększenie tzw. oferowania (liczby miejsc w cywilnym transporcie lotniczym) o każde 10 proc. może spowodować do 1 proc. wzrostu PKB.

Każde 10 etatów w branży lotniczej generuje 26 kolejnych miejsc pracy pośrednio w łańcuchu dostaw, a każde 1 miejsce pracy wytworzone w lotnictwie - tworzy 3 nowe miejsca pracy w innych gałęziach gospodarki.

Ogólnie, lotnictwo wspiera rozwój handlu towarami o wysokiej wartości dodanej - drogą powietrzną transportuje się do 5 proc. wolumenu towarów w światowym handlu, ale mają one aż 35 proc. w nim udziału mierzonego wartością.

Założenia ekonomiczne dla CPK

Od 2003 r. kolejne rządy zlecały opracowanie analiz - zarówno firmom zewnętrznym (np. Arup i PwC), jak też wewnętrznym zespołom (Międzyresortowy Interdyscyplinarny Zespół ds. wyboru lokalizacji Lotniska Centralnego dla Polski) - których celem było odpowiedzieć na pytanie: czy budowa portu ma uzasadnienie i w jaki sposób wpłynie na gospodarkę.

Zgromadzone przez lata materiały wskazują na to, że budowa portu przesiadkowego w centrum Polski to inwestycja, która zwróci się w długim horyzoncie.

Według najnowszych szacunków Ministerstwa Infrastruktury, powstanie CPK może zapewnić wzrost przychodów budżetowych w wysokości co najmniej 2,4 mld zł rocznie oraz kolejne 4,7 mld zł z tytułu zwiększenia PKB.

Szacuje się, że w wyniku budowy CPK powstanie łącznie prawie 150 tys. miejsc pracy, w tym 37 tys. w bezpośrednim otoczeniu węzła przesiadkowego oraz ok. 110 tys. miejsc pracy w sektorach gospodarki powiązanych z portem, np. w branży logistycznej, turystycznej, hotelowej, deweloperskiej, handlu i usługach.

W „Koncepcji przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność - Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej” przyjętej przez Radę Ministrów 7 listopada 2017 r. jest mowa o „budowie i eksploatacji rentownego innowacyjnego węzła transportowego”.

Według szacunkowych danych koszt budowy CPK szacuje się w przedziale od 30,9 mld zł do 34,9 mld zł, w łącznym koszcie zawierają się następujące komponenty: lotniczy 16-19 mld zł  (koszt portu lotniczego); kolejowy 8-9 mld zł (koszt połączeń kolejowych Warszawa – CPK – Łódź i CPK – CMK); drogowy od 1,75 (w przypadku budowy 65 km nowych dróg) – 6,87 mld zł (w przypadku rozbudowy Autostradowej Obwodnicy Warszawy, w oparciu o szacunki Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad).
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (14)

Do artykułu: Budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego coraz bliżej

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!