XVI Europejski Kongres Gospodarczy

Transform today, change tomorrow. Transformacja dla przyszłości.

7-9 MAJA 2024 • MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH

  • 18 dni
  • 21 godz
  • 12 min
  • 31 sek

Regiony wykluczone transportowo. Oto ciekawy raport

  • Tomasz Klyta
  • Opublikowano: 15 stycznia 2019 - 16:23 | Zaktualizowano: 15 stycznia 2019 - 16:31
Po 2004 r. w Polsce znacznie poprawiła się dostępność komunikacyjna. Jednocześnie, wciąż zmagamy się z problemem wykluczenia transportowego. Odpowiedzi dlaczego tak się dzieje, szuka m.in. prof. Tomasz Komornicki z PAN w raporcie "Polska sprawiedliwa komunikacyjnie", który został przygotowany na zlecenie Fundacji Batorego.
  • Siec kolejowa i drogowa rozrastają się, a w Polsce wciąż mamy problem z wykluczeniem komunikacyjnym - zauważa prof. Tomasz Komornicki z Państwowej Akademii Nauk.
  • Ponadto występuje duże zróżnicowanie w dostępności do transportu zbiorowego - szczególnie autobusowego.
  • Zdaniem naukowca, nasze autostrady, szczególnie A1, A2 i A4 zostały źle zaprojektowane. Na pewnych odcinkach mogłoby spełniać o wiele poważniejszą rolę w transporcie lokalnym.

- Bez dostępności do transportu, trudno korzystać z usług publicznych gwarantujących właściwy poziom życia - zauważa w raporcie prof. Tomasz Komornicki. Jego zdaniem, problem wykluczania transportowego jest często pomijany w debatach publicznych o przyczynach nierówności społecznej.

Jednocześnie zwrócił uwagę na to, że choć od 2004 r. znacznie poprawiła się dostępność komunikacyjna w Polsce, którą zawdzięczamy licznym inwestycjom zrealizowanym ze środków unijnych, problem wykluczenia transportowego rośnie.

W raporcie zmierzono dostępność transportową, poprzez analizę relacji pomiędzy wszystkimi gminami. Dla każdej z jednostek, obliczono czas przejazdu do pozostałych. Przyjęto przy tym dwa założenia. Pierwsze polega na tym, że dla podróżnego, ważniejsze jest dojechanie do dużego miasta (dużej gminy) niż do małego. W drugim założeniu przyjęto, że dla danego podróżnego ważniejsze jest dojechanie do miasta/gminy, które jest bliżej.

 

Dostępność drogowa obszaru Polski w roku 2015 (źródło: Fundacja Batorego)
Dostępność drogowa obszaru Polski w roku 2015 (źródło: Fundacja Batorego)

Badacz doszedł do wniosku, że o wykluczeniu transportowym w największej mierze decyduje dostępność obliczana dla podróży krótkich, związanych np. z dojazdem do pracy czy korzystaniem z usług medycznych. Zwraca także uwagę na tzw. efekt tunelu pomiędzy niektórymi węzłami autostradowymi. Okazuje się bowiem, że tereny na których powstała wielka inwestycja (np. autostrada) wcale nie zyskują na dostępności transportowej. Zdaniem prof. Komornickiego, powodem jest złe rozmieszczenie węzłów autostradowych. Wymianie także, że taką sytuację można zaobserwować w koncesyjnych fragmentach autostrad A1 i A2 oraz we wschodniej części autostrady A4.

Transport autobusowy pod lupą

Jeśli chodzi o dostępność w transporcie autobusowym, badania przeprowadzone przez prof. Komornickiego, pokazały ogromne zróżnicowanie w obsłudze ludności. Okazało się, że o wiele lepsza sytuacja występuje na południu i wschodzie Polskie, który to obszar oceniono jako dobrze obsługiwany przez sieci autobusowe.

Czytaj też: Fundacja alarmuje: w regionach znika transport publiczny

O wiele gorsza sytuacja jest na zachodzie kraju, gdzie podstawa transportu publicznego pozostają pociągi. Na terenach gdzie nie dociera kolej, zauważa się dużą zależność od samochodu. Nieciekawie sytuacja wygląda również na Podlasiu, szczególnie na pograniczu z Białorusią.

Dostępność - transport publiczny (źródło: raport Fundacja batorego)
Dostępność - transport publiczny (źródło: raport Fundacja batorego)

- Metropolie będą się rozrastać a polska sieć osadnicza stale się rozprasza - stwierdza prof. Tomasz Komornicki. Zaznacza, że nie należy podejmować prób zatrzymania tego procesu, ale starać się łagodnie przejść przed etap adaptacji. Za błąd uznaje przeciwstawianie sobie transportu publicznego i indywidualnego. Uważa, że należy je traktować jako rozwiązania wzajemnie się uzupełniające. W podsumowaniu stwierdza także, że priorytetami w procesie adaptacji powinny być takie rozwiązania jak park & ride oraz carsharing.

Czytaj też: Miasta stawiają na carsharing. Wrocław, Warszawa, kto będzie następny?

Autor raportu zwraca także uwagę na inwestycje o charakterze tranzytowym, szczególnie te drogowe. Zdaniem badacza PAN, powinny one być projektowane z uwzględnieniem ich roli w układach lokalnych poprzez budowanie większej liczby węzłów, nawet jeśli będzie do tego konieczne ograniczenie prędkości.

Poniżej w dziale Multimedia zamieszczamy pełny raport "Polska sprawiedliwa komunikacyjnie"

DO POBRANIA
Raport: Polska sprawiedliwa komunikacyjnie
8.2 MB format pliku: PDF
Nie przegap najważniejszych wiadomościObserwuj nas w Google NewsObserwuj nas w Google News

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!