Zintegrowana Europejska Polityka ws. Lotnictwa: niezbędna, ale trudna do wdrożenia?

Zintegrowana Europejska Polityka ws. Lotnictwa: niezbędna, ale trudna do wdrożenia?
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Europejskie lotnictwo, podobnie jak reszta unijnej gospodarki powoli wychodzi z kryzysu. Statystyki - także jeśli chodzi o polskie lotniska i linie lotnicze - generalnie dają powody do umiarkowanego optymizmu. Według opublikowanych niedawno danych Urzędu Lotnictwa Cywilnego w pierwszym kwartale 2014 roku polskie porty lotnicze obsłużyły blisko 5 milionów pasażerów, ponad 6 procent więcej niż w analogicznym okresie 2013 roku.

Polska jest też powyżej unijnej średniej jeśli chodzi o przyrost pasażerów. Niestety, jeśli przyjrzymy się bliżej, wyłania się nieco bardziej posępna perspektywa - potwierdzająca obawy, o których wielokrotnie mówiłem. Europa nie wytrzymuje tempa globalnego wyścigu, a lotniska regionalne nie radzą sobie z dominującą pozycją niektórych linii lotniczych.

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny niedawno przyjął opinię, oceniającą wdrożone przez Unię Europejską nowe wytyczne dotyczące pomocy publicznej dla lotnisk i nowych połączeń z lotnisk regionalnych ( Aviation Guidelines). Wytyczne KE miały ukrócić wyścig po subsydia, w którym tak chętnie biorą udział lotniska regionalne i niektóre linie lotnicze w całej Europie. Miały ukrócić, ale niestety nie ukrócą. Pod naciskiem samorządów i Parlamentu Europejskiego Komisja rozwodniła regulację, stworzyła serię wyjątków, długich okresów przejściowych i innych "furtek", przez które publiczne pieniądze nadal będą mogły płynąc szerokim strumieniem do wybranych linii i regionalnych portów lotniczych.

Zdaję sobie sprawę, że w tym momencie spadną na mnie gromy ze strony samorządowców, którzy tak dzielnie walczą o rozwój swoich miast i województw budując na siłę lotniska, na których nie ma wystarczającego ruchu. Statystyki są jednak nieubłagane: kwartał do kwartału liczba obsłużonych pasażerów spadła w Łodzi, Lublinie, Szczecinie, Zielonej Górze i Bydgoszczy. W przypadku rekordowej Łodzi aż o ponad jedną trzecią. To potwierdzenie wcześniejszych ostrzeżeń: ruch generowany przez przewoźników nisko kosztowych równie szybko przychodzi jak i odchodzi – szczególnie gdy firma znajdzie destynację do/z której może latać jeszcze taniej.

O ile krótkowzroczność samorządowców można jeszcze tłumaczyć brakiem wiedzy o tej jakże specyficznej branży, o tyle dbanie tylko o własny interes w przypadku decydentów sektora lotniczego - w całej Europie - budzi ogromny niepokój. Na lotnictwo wciąż patrzy się przez pryzmat poszczególnych segmentów sektora, a nie całościowo. W maju w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym zorganizowaliśmy konferencję, której uczestnicy szukali odpowiedzi na pytanie czy bardziej całościowe spojrzenie na zagadnienie zintegrowanej polityki dla lotnictwa cywilnego w UE w ogóle jest możliwe. Dyskusja jasno pokazała, że przed nami wciąż długa i kręta droga do celu… Wszyscy uczestnicy dyskusji zgodzili się, że potrzebujemy zintegrowanej polityki, ale chwilę później każdy proponował rozwiązania odpowiadające tylko na potrzeby konkretnego segmentu. Mówiąc kolokwialnie lotnictwo europejskie jest jak salami i każdy zajmuje się tylko swoją kanapką.

Zależności pomiędzy liniami lotniczymi, lotniskami, producentami sprzętu, agencjami zapewniającymi kontrolę ruchu i zarządzającymi przestrzenią są zbyt duże by je ignorować. Potrzebujemy zintegrowanej europejskiej polityki lotniczej. Jakie są jej filary? Wymieniłbym trzy: zapewnienie najszerszej możliwej siatki połączeń (mobilność), konkurencyjności i trwały rozwój CAŁEJ branży, bez faworyzowania poszczególnych graczy.

Mobilność w Europie to już bez mała prawo obywatelskie, ułatwia robienie interesów i poprawia funkcjonowanie społeczeństw i obywateli. Potrzebujemy jak najgęstszej siatki połączeń – ale, co ważne, przy zachowaniu ekonomicznej racjonalności połączeń. Przewoźnicy tradycyjni i nisko kosztowi mogą współistnieć i uczciwie konkurować tylko jeśli regulacje zapewniają im równe traktowanie. Wystarczy spojrzeć na kondycję finansową przewoźników sieciowych oraz na liczbę skarg rozpatrywanych obecnie przez unijną Dyrekcję Generalną ds. konkurencji by uświadomić sobie, że dziś zdrowa konkurencja w sektorze lotniczym jest fikcją.

Gdy mowa o konkurencyjności, nie sposób nie wspomnieć o wymiarze globalnym. Choć europejscy przewoźnicy przez ostatnie lata intensywnie się restrukturyzują i tną koszty to i tak mają coraz większy problem by konkurować z liniami lotniczymi z Azji i Zatoki Perskiej. I będzie coraz trudniej dopóki europejskie firmy będą musiały zmagać się z obciążeniami i obostrzeniami, które nie dotyczą innych graczy na rynku (na przykład ETS, czyli Schemat Handlu Emisjami CO2)

Ogromne możliwości głębszej integracji lotnictwa dają nowoczesne technologie. Pełne wdrożenie Wspólnego Europejskiego Nieba (SES) wraz z uruchomieniem innowacji SESAR (technologicznego filaru SES) pozwolą znacząco zmniejszyć opóźnienia, spalanie paliwa koszty i wpływ na środowisko. To powinno być, moim zdaniem, głównym priorytetem transportowym dla nowej Komisji Europejskiej.

Jestem przekonany, że zintegrowana europejska polityka lotnicza jest konieczna i jest w naszym zasięgu. Przedstawiciele poszczególnych segmentów sektora lotniczego i odpowiedzialni za lotnictwo politycy mają dla siebie nawzajem dużo więcej zrozumienia niż jeszcze kilka lat temu. Żaden kraj członkowski UE, żaden segment sektora lotniczego nie poradzi sobie z wyzwaniami w pojedynkę. Tylko całościowe spojrzenie na łańcuch budowy wartości w tej branży da w dłuższej perspektywie wymierne efekty i pozwoli europejskiemu lotnictwu na dalszy stabilny rozwój. Obrona partykularnych interesów poszczególnych grup jest drogą donikąd. Lotnictwo nie może być wyścigiem po subsydia.

Jacek Krawczyk, przewodniczący Grupy Pracodawców Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, sprawozdawca licznych opinii nt. Lotnictwa, członek Aviation Platform przy Komisarzu UE ds. Transportu Siimie Kallasie
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Zintegrowana Europejska Polityka ws. Lotnictwa: niezbędna, ale trudna do wdrożenia?

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!